Πολλοί γονείς πιστεύουν πως η ανώτατη εκπαίδευση και η τελειότητα είναι κύριες προϋποθέσεις για την ευτυχία. Η ανατροφή των παιδιών δεν είναι μόνο να καταφέρουν να μπουν στο καλύτερο σχολείο, να γνωρίζουν τρεις γλώσσες και να μοιάζουν σαν κούκλες σε βιτρίνα πολυκαταστήματος.
Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι οι γονείς που θέτουν υψηλούς στόχους προκαλούν σοβαρές ελλείψεις στις ζωές των παιδιών τους.
Το πιο πιθανό είναι να φτάσουν στην ενηλικίωση και να σκέφτονται ότι δεν είναι αρκετά καλοί και ότι ποτέ δεν θα είναι σε θέση να ανταποκριθούν στις προσδοκίες των γονέων τους.
Αυτές οι ιδέες μπορούν να συνοψιστούν από μια απλή σχέση: στην προσπάθειά σας να αναθρέψετε τα τέλεια παιδιά θα αποκτήσετε μελαγχολικά παιδιά. Να σέβεστε την προσωπικότητά τους, να αφήνετε τη φωνή τους να ακουστεί και να ανησυχείτε μόνο για το αν είναι ευτυχισμένα.
Με αυτό τον τρόπο θρέφουμε τις καρδιές τους έτσι ώστε να μπορούν να αναπτύξουν ελεύθερη σκέψη, να γίνουν υγιείς ενήλικες και να έχουν ολοκληρωμένη ζωή. Ας εξετάσουμε λίγο αυτό το θέμα.
Σύνδρομο του πιεστικού γονέα: οι κίνδυνοι της τελειομανίας
Υπάρχει μια περίεργη ιστορία η οποία απεικονίζει άψογα αυτή την ιδέα: στη Ρώμη υπάρχει ένας τύμβος από το 94 π.Χ. που προσελκύει πάντα την προσοχή των τουριστών.
Η επιγραφή στην ταφόπλακα έχει ως εξής: «Ενθάδε κείται ο Quintus Sulpicius Maximus, ένας ρωμαίος νέος που έζησε 11 χρόνια, 5 μήνες και 12 ημέρες. Απεβίωσε μερικές μέρες μετά τη συμμετοχή του σε διαγωνισμό ποίησης για ενήλικες».
Ήταν γνωστό ότι ο μικρός Quintus διέθετε ένα ξεχωριστό ταλέντο. Στις μέρες μας πιθανότατα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ένα παιδί-θαύμα. Ήταν τόσο πολυτάλαντος που οι γονείς του τον είχαν πάει σε όλους τους διαγωνισμούς ποίησης και λογοτεχνίας στη Ρώμη για να διαγωνιστεί με ενήλικες.
Λέγεται ότι το παιδί πέθανε επειδή κατέρρευσε από εξάντληση από την πολλή εργασία και δεν ήταν σε θέση να ανταποκριθεί στις βαριές προσδοκίες που του είχαν θέσει οι γονείς του. Αυτή η ιστορία αποτελεί ένα κλασικό παράδειγμα του «συνδρόμου του πιεστικού γονέα».
Η τρέχουσα εμμονή να έχουμε τέλεια παιδιά
Πολλοί γονείς ονειρεύονται να έχουν όμορφα, ταλαντούχα παιδιά που προορίζονται να γίνουν επιτυχημένοι επαγγελματίες του αύριο.
Το λάθος εδώ, χωρίς καμία αμφιβολία, είναι ότι οριοθετούν τα μικρά «στο μέλλον», ξεχνώντας ότι αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία για τα παιδιά είναι το εδώ και το τώρα: η χαρά της στιγμής.
Ως γονείς, θέλουμε το καλύτερο για τα παιδιά μας αλλά θα πρέπει να διατηρούμε και μια ισορροπία. Τα παιδιά θα πρέπει να είναι σε θέση να απολαμβάνουν την παιδική τους ηλικία.
Είναι σημαντικό να μορφώνουμε τις καρδιές των παιδιών. Πρέπει να τα καθοδηγούμε και να τα συμβουλεύουμε και όχι να τα αναγκάζουμε να προχωρούν στο δρόμο των δικών μας προσδοκιών.
Κλειδιά για την ελάφρυνση της τελειομανίας όταν αναθρέφουμε τα παιδιά μας
Η αποφυγή της βλαβερής τελειομανίας είναι το πιο σημαντικό από όλα. Παραβιάζει τα δικαιώματα του παιδιού και προκαλεί πόνο, αντί να φέρνει ευτυχία. Για να μπορέσουμε να το αποφύγουμε θα πρέπει να έχουμε κατά νου αυτές τις αρχές:
Οι γονείς θα πρέπει να προσέχουν τη στάση και τη συμπεριφορά τους
Μερικές φορές οι γονείς αντί να είναι απαιτητικοί με τα παιδιά τους, τα παρακολουθούν καθώς θέτουν τις δικές τους προσδοκίες με κάπως τραγικό τρόπο.
Αυτό συμβαίνει επειδή στο σπίτι τα παιδιά προσέχουν τη στάση και τη συμπεριφορά μας. Αν είμαστε πραγματικά επικριτικοί για το περιβάλλον μας και θέτουμε πολύ αυστηρά πρότυπα για τον εαυτό μας τότε τα παιδιά που παρακολουθούν αυτή τη συμπεριφορά θα τη μιμηθούν.
Όταν ακούν εκφράσεις όπως: «Έκανα ένα λάθος στη δουλειά, απλά θέλω να πεθάνω. Καταστροφή». Αυτό μπορεί να έχει σοβαρό αντίκτυπο σε ένα παιδί.
Να είστε προσεκτικοί με τις προσδοκίες που θέτετε στα παιδιά σας και με τον τρόπο που τα προστατεύετε
Θα σας δώσουμε ένα παράδειγμα: ο γιός σας είναι πραγματικά περήφανος για τον εαυτό του που πήρε καλό βαθμό στα μαθηματικά. Εσείς, αντί να χαρείτε με το επίτευγμά του, τον ενημερώνετε ότι την επόμενη φορά περιμένετε να πάρει ακόμη καλύτερο βαθμό.
Αυτό δεν είναι σωστό: να βοηθάτε τα παιδιά σας να εκτιμούν τα επιτεύγματά τους, να γνωρίζουν την αξία της σκληρής δουλειάς αλλά να μην αισθάνονται ταπεινωμένα όταν δεν μπορούν να επιτύχουν όλους τους στόχους που έχουν θέσει.
Να ελπίζετε για το καλύτερο αλλά να αποδέχεστε ότι όλοι κάνουμε λάθη
Ένα λάθος ή μια αποτυχία δεν φέρνει το τέλος του κόσμου αλλά είναι ένας τρόπος να μαθαίνουμε και να το ξεπερνούμε. Να αφήνετε τα παιδιά σας να διαπρέπουν σε ό,τι επιθυμούν αλλά να τους δίνετε και το περιθώριο να κάνουν λάθη.
Να ενισχύετε τα αισθήματα ανοχής, κατανόησης, αυτοπεποίθησης και το αίσθημα αυτοεκτίμησης. Ένα παιδί που σας εμπιστεύεται αρκετά για να σας μιλήσει για τις αμφιβολίες του και τα λάθη του, είναι ένα παιδί που προσπαθεί να συνδεθεί μαζί σας και αυτό είναι ένα εξαιρετικό προνόμιο.
Ξέρουμε ότι ζούμε σε μια περίοδο κοινωνικής κρίσης και ότι πρέπει τα παιδιά μας να είναι κατάλληλα προετοιμασμένα για το αύριο έτσι ώστε να έχουν πρόσβαση σε περισσότερες ευκαιρίες και να μπορέσουν να δημιουργήσουν έναν καλύτερο κόσμο.
Τώρα, αυτό δεν σημαίνει πως πρέπει να παραμερίζουμε την αξία της εκπαίδευσής τους στη συναισθηματική νοημοσύνη έτσι ώστε να μεγαλώνουν και να γίνονται ευτυχισμένοι ενήλικες που θα είναι σε θέση να δώσουν τον καλύτερό τους εαυτό.
Είναι ένα έργο ζωτικής σημασίας που όλοι, μητέρες, πατέρες και εκπαιδευτικοί ακόμη και τα κοινωνικά ιδρύματα, είναι υπεύθυνα να διδάσκουν στα παιδιά την ευτυχία και όχι την τελειομανία.