Εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 12 Οκτωβρίου, στις 12 το μεσημέρι, στη Γυάρο, όπου η Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ θα προχωρήσει σε αποκαλυπτήρια Μνημείου και θα μιλήσει ο ΓΓ της ΚΕ του Κόμματος Δημήτρης Κουτσούμπας.
Όπως αναφέρει σχετική ανακοίνωση της ΚΕ του ΚΚΕ η εκδήλωση πραγματοποιείται ως «ελάχιστος φόρος τιμής σε όλους όσοι φυλακίστηκαν, εξορίστηκαν, βασανίστηκαν ή άφησαν τη ζωή τους σ" αυτό το μαρτυρικό νησί καταμεσής του Αιγαίου» και οργανώνει αποστολή, που θα αναχωρήσει το πρωί του Σαββάτου από το λιμάνι του Λαυρίου, δίνοντας προτεραιότητα στους αγωνιστές που εξορίστηκαν ή φυλακίστηκαν στο «θανατονήσι», καθώς και στις οικογένειές τους.
Το μνημείο που θα αποκαλυφθεί, με τίτλο «Ρωγμή», φιλοτέχνησε ο γλύπτης Αντώνης Μυρωδιάς, ο οποίος συμμετείχε σε πανελλήνιο καλλιτεχνικό διαγωνισμό που είχε προκηρύξει η ΚΕ του ΚΚΕ για τη φιλοτέχνηση και εγκατάσταση Μνημείων στη Γυάρο και τη Μακρόνησο και έλαβε την πρώτη θέση, όσον αφορά το διαγωνισμό για τη Γυάρο.
Για το έργο ο ίδιος ο δημιουργός σημειώνει πως «στο "σώμα" του είναι καρφωμένα είκοσι ένα (όσα και τα χρόνια λειτουργίας των κολαστηρίων) πρίσματα, θραύσματα από υλικό ανοξείδωτο, μόνιμα λαμπερό και αναλλοίωτο στο χρόνο. Είναι η αντιδιαστολή: Το φωτεινό μέλλον, λαμπερό στην αντίθεση με το ζοφερό, διαβρωμένο παρελθόν. Οι "Ρωγμές" με τις έντονες εξάρσεις προσδίδουν έντονα δραματικό χαρακτήρα στην πάλη μεταξύ των δύο ιδεολογιών. Τα πρίσματα και το αναλλοίωτο υλικό τους είναι η αναφορά στους κρατούμενους κομμουνιστές που υπέφεραν, βασανίστηκαν ή έχασαν τη ζωή τους για τις ιδέες τους, παρέμειναν ωστόσο αμετακίνητοι σε αυτές».
Για την εγκατάσταση του Μνημείου, όσο και για τη διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου, εδώ και μέρες δεκάδες οικοδόμοι, μηχανικοί, ηλεκτρολόγοι, χτίστες και άλλες ειδικότητες, μέλη και φίλοι του ΚΚΕ, βρίσκονται στο νησί, ενώ σε εξέλιξη βρίσκεται και η κατασκευή του δεύτερου Μνημείου που θα τοποθετηθεί στη Μακρόνησο.
Επιπλέον, οι εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή ετοιμάζονται να κυκλοφορήσουν ειδική έκδοση, με τίτλο: «Γυάρος - Θανατονήσι και Κάστρο Αγώνα - μια η απάντησή μας... ζήτω το ΚΚΕ», το οποίο έχει επιμεληθεί η Υπηρεσία Αρχείου της ΚΕ του ΚΚΕ και περιέχει πλούτο ιστορικών και άλλων ντοκουμέντων και στοιχείων και για τις τρεις περιόδους λειτουργίας της Γυάρου ως τόπου εξορίας (1947-1952, 1955-1961, 1967-1974).
Το ΚΚΕ σημειώνει επίσης ότι τα κτήρια των φυλακών και άλλες εγκαταστάσεις της Γυάρου έχουν αφεθεί στη φθορά του χρόνου, τις διάφορες λεηλασίες και έχουν υποστεί πολλαπλές καταστροφές ακόμα και από βολές του πολεμικού ναυτικού.
Τονίζει ότι «η τοποθέτηση μνημείου από την ΚΕ του ΚΚΕ συμβάλει στη διατήρηση της ιστορικής μνήμης και την ανάδειξη της Γυάρου ως ιστορικό τόπο. Αποτελεί ζήτημα αγωνιστικής διεκδίκησης η δημιουργία προβλήτας για τη διευκόλυνση της πρόσβασης, καθώς και οι σωστικές παρεμβάσεις στα κτίσματα που καταρρέουν».